Regelmatig naar de manueel therapeut: luxe of noodzaak?
Regelmatig naar een manicure of pedicure, schoonheidsspecialiste, kapper, masseur. Twee keer per jaar naar de tandarts of mondhygiëniste. Voor een amerikaan is regelmatige behandeling bij een chiropractor en “shrink” (psychiater / psychotherapeut) heel normaal. In Nederland bestaat een taboe om te vertellen dat je bij een psycholoog loopt. Een mental coach of personal coach klinkt hipper. Bij emotionele problemen kan een gesprek met een goede vriend / vriendin net zo goed helpen. Alleen is dit geen getrainde professional.
Met enige regelmaat een manueel therapeut bezoeken is minder bekend. De frequentie varieert van 1x per maand tot 1 keer per half jaar. Al naar gelang de behoefte. Het doel van een regelmatig bezoek is niet om klachten te verhelpen. Maar om ze te voorkomen.
Het Nivel houdt elk jaar de trendcijfers bij van fysiotherapeutische behandelingen. Zo blijkt dat in 2018 bijna een kwart van de patiënten al een half jaar klachten hebben. En dan pas een afspraak maken. (1) Het is onze mening dat klachten niet zo lang hoeven te duren. Mits tijdig een afspraak wordt gemaakt.
Curatieve zorg is behandeling bij klachten. Mensen bellen voor een afspraak bij het ontstaan van klachten. Nadeel is dat het eerste bezoek vaak te lang wordt uitgesteld. Des te moeilijker wordt het om de klacht te verhelpen. Denk aan een vreemd geluid tijdens het rijden. Een hoop ellende kan worden voorkomen, als de auto tijdig wordt nagekeken.
Preventieve zorg (maintenance care, onderhoudsbehandeling) is minder geaccepteerd. Als er geen klachten zijn, is er geen “medische noodzaak”. Zijn er geen klachten, dan ontbreekt “de noodzaak” voor behandeling. Het is immers niet vast te stellen of bijvoorbeeld pijn of ander ongemak wordt voorkomen door de behandeling.
De effecten van preventieve behandeling liggen mogelijk op een ander vlak. Minder gebruik van pijnstillers, minder vaak een huisarts bezoeken, minder vaak een doorverwijzing nodig naar een medisch specialist in het ziekenhuis, minder dagen ziek thuis per jaar, of voorkomen dat de klachten erger worden. Echter is dit nooit onderzocht.
Een groep van 322 patiënten met steeds terugkerende of persisterende (blijvende) rugpijn werd in tweeën verdeeld. De eerste groep meldde zich bij klachten. De tweede groep werd regelmatig doorbehandeld. Na 1 jaar werd het effect gemeten. De tweede groep had 47 dagen (12,7%) minder rugpijn gehad in dat jaar (2).
Een ander onderzoek vergeleek drie groepen patiënten met chronische lage rugpijn. Dat is rugpijn die langer dan 6 maanden bestaat. Alle patiënten werden gedurende een maand behandeld met manipulaties. Alleen werd bij de derde groep de behandeling in lagere frequentie voortgezet. Na 10 maanden was de eerste groep “terug bij af”. De rugpijn was hetzelfde als in het begin. De derde groep had geen terugval. Vanwege regelmatige behandeling van de rug (3).
Manipulaties worden ook toegepast bij chronische hoofdpijn. Amitryptiline is een medicijn dat profylactisch wordt voorgeschreven. Profylactisch is een sjiek woord voor preventie, ter voorkoming van spanningshoofdpijn en migraine. In 2001 is een systematische review gepubliceerd. Hieruit bleek dat manipulatie hetzelfde effect had als dit medicijn, als amitryptiline. Zowel bij manipulatie als het innemen van de medicatie is het effect echter van korte duur (4).
Is regelmatige behandeling een garantie dat de hoofdpijn, nekpijn en rugpijn niet meer optreden? Dat niet. Een auto die regelmatig wordt onderhouden kan alsnog stuk gaan. Het is mogelijk een servicebeurt steeds uit te stellen. Om kosten te besparen. Dit leidt tot achterstallig onderhoud. Met hoge kosten op de lange termijn.