In de media

Wervel die vast zit

Een wervel die vastzit

Een chiropractor heeft het over een subluxatie, “de wervel staat scheef”. In de osteopathie spreekt men over een van ERS / FRS, ook soort scheve stand. In de manuele therapie noemt men het een geblokkeerde of gefixeerde wervel. De wervel glijdt niet meer naar voren en naar achteren. 

Stel een zuignap zit vast aan een raam. Daar is met geen mogelijkheid meer beweging in te krijgen. Door de onderdruk heeft deze zich vast gezogen. Zoiets gebeurt ook tussen 2 wervels. Door de onderdruk zitten ze “aan elkaar geplakt”. Daarnaast wordt dit in stand gehouden door een afweerspanning van de diep gelegen rugspiertjes. 

Zo’n afwijking is een goede reden voor een manipulatie, het kraken dus. Dat werkt het snelst. In de chiropraxie wordt het een “adjustment” genoemd. Door de manipulatie worden de normale glijbewegingen tussen de 2 wervels hersteld.

Gelijk beginnen met oefeningen doen bij een vastzittende wervel is niet de juiste aanpak. Eerst moet deze door een manueel therapeut worden losgemaakt. De zuignap moet losgemaakt worden. Zolang het vastzit hebben oefeningen geen zin. Pas als de zuignap los is, kan worden gestart met oefeningen. Voor behoud van de mobiliteit, om spierkracht te trainen, om een goede houding aan te leren, enz. 

Een enkele keer is het resultaat niet naar verwachting. Klachten komen steeds terug, het effect is kortdurend. Wat is daar de oorzaak van? Doorgaan met manuele therapie is dweilen met de kraan open. De kraan moet eerst dicht. Dan pas zie je dat het dweilen zin heeft. 

De oorzaak vinden is niet altijd makkelijk. Drukte, geen tijd om een huiswerkoefening te doen, stress, geen tijd voor ontspanning, te zwaar werk, te zware trainingen, verkeerde houding op het werk, verkeerde techniek tijdens het lopen / sporten, te weinig kracht, een beperking in een ander gewricht, etc. Wil de behandeling blijvend effectief zijn, dan moet aan de oorzaak ook iets gebeuren. 

Een optie is om een fysiotherapeut te raadplegen. Bijvoorbeeld om de techniek van het sporten samen te bekijken. Of om te zwakke spieren te versterken. Een andere mogelijkheid is om de (werk)houding door een oefentherapeut te laten beoordelen. Of bij een podotherapeut langs te gaan, voor een inlegzool.

Langdurig doorgaan met manuele therapie werkt uiteindelijk contra-productief. Het lichaam “went” aan de behandelingen, aan de fysische prikkel. “In het begin hielp de behandeling goed, maar nu lijkt het effect minder”. Dat zegt een patiënt die te vaak is behandeld. De oplossing is het inlassen van een pauze. Een aantal weken of maanden. Daarna zal het lichaam weer reageren zoals voorheen.

Wat doet een fysiotherapeut?

De opleiding van fysiotherapie duurt 4 jaar. Daarna is een vervolgopleiding mogelijk van 3 à 4 jaar. Er bestaan circa 15 specialisaties. Manuele therapie is er één van.

In 1860 ontstond een nieuw beroep: de heilgymnast. Dit waren zowel gymnastiekleraren als heilgymnastische masseurs. In 1921 werd de Ongevallenwet ingevoerd. Slachtoffers van ongevallen werden behandeld door heilgymnasten. In 1965 is het Fysiotherapeutenbesluit opgericht. Het beroep deed toen officieel zijn intrede. (1) (2)

Fysiotherapie kun je samenvatten als het toedienen van fysische prikkels om het zelf-helend vermogen van het lichaam te stimuleren. Deze prikkels kunnen zijn: warmte of koude, ultraviolet, elektriciteit, geluid, straling, beweging en zwaarte (zoals oefeningen), druk of rek (zoals massage). Het uiteindelijke doel is het verbeteren van het dagelijkse functioneren: liggen in bed, het aantrekken van een jas, tot en met de begeleiding van een topsporter naar de Olympische Spelen.

Een paar voorbeelden.

Het scheelt als u een operatie goed voorbereid. Zorgt voor een goede conditie. Dan is het herstel erna gemakkelijker, en korter. Oefeningen doen onder begeleiding verbeteren uw conditie.

Na een operatie is het doen van oefeningen gewenst. Maar hoe doet u een oefening? De één doet te veel, omdat hij denkt dat je niet moet piepen. Hij gaat door de pijn heen. Zo iemand moet zo nu en dan worden afgeremd. De ander doet te weinig, bijvoorbeeld uit angst. Die moet gestimuleerd worden. Daar helpt een fysiotherapeut u bij.

De uitspraak “Fysiotherapie is niet nodig, het herstelt vanzelf” klopt voor de helft. Uiteindelijk herstelt u na de operatie ook vanzelf wel. Maar het gaat om de manier waarop. Met de hulp van een fysiotherapeut gaat het makkelijker en sneller. Een topsporter weet heus wel hoe hij of zij zich moet voorbereiden op een wedstrijd. Toch staat een peloton aan begeleiders klaar om te assisteren. Inclusief een fysiotherapeut.

In Nederland wordt veel gesport. En dus zijn er veel blessures. 5,4 miljoen blessures in 2018 (3). Dan wordt het sporten gestopt. Rust is ook nodig in deze fase. Zodra de pijn / klachten weg zijn, wordt het sporten hervat. Op het niveau van voor de blessure. Hier gaat het mis. Er is geen opbouw. Tijdens de rustperiode is teveel rust gehouden. En het hervatten van de sport gaat te snel. Met als gevolg opnieuw een blessure. Een fysiotherapeut heeft verstand van weefselherstel. Een leek heeft dit niet. Een blaadje met oefeningen is onvoldoende voor een goed herstel.

De 40 / 50-plusser heeft of krijgt klachten van slijtage (artrose). Hoe moet je hiermee omgaan? Dit is bij uitstek het werkterrein van de fysiotherapeut (4). De één heeft veel slijtage en nergens last van. De ander lichte slijtage, met veel pijn. De oorzaak van de klachten ligt veelal in de weefsels rondom een gewricht. Spieren, pezen, banden, slijmbeurs, e.d. De slijtage van het kraakbeen kan een fysiotherapeut niet verbeteren. Maar wel de conditie van de andere weefsels.

Daarnaast zijn er legio andere terreinen waarop een fysiotherapeut werkzaam is.

Voor dit alles heeft u geen verwijzing nodig. U kunt zonder tussenkomst van een huisarts of medisch specialist bij een fysiotherapeut terecht. Deze start met behandeling. Of u krijgt advies waar u behandeld kunt worden.

(1) Stichting Geschiedenis Fysiotherapie

(2) Fysiotherapie in perspectief, 50 jaar verleden – heden. Ontstaan revalidatiecentra in Nederland

(3) Ernstige sportblessures in tien jaar tijd 14 procent gedaald
Sport Knowhow XL: Leo Aquina, 26 september 2019

(4) Artrose
KNGF: defysiotherapeut.com

Wel of geen aanvullende verzekering fysiotherapie in 2020

Over het algemeen is een aanvullende verzekering voor fysiotherapie goedkoper dan wanneer u de behandelingen zelf betaalt. Bezuinigt u teveel, dan kan het uiteindelijk een aardige kostenpost worden. Zeker als u in 2020 fysiek actief wilt zijn. Bijvoorbeeld met sport. Maar ook als u fysiek werk verricht. Of thuis druk bent zoals met verhuizen of opknappen.

Het is geen abonnement van een mobiele telefoon. Waarbij u ongebruikte data mee kunt nemen naar de volgende maand.

Hoewel … De Ohra heeft iets bedacht. (1)

Meer informatie die te snappen is, vindt u hier:
Zorgwijzer: Fysiotherapie (2020)
Independer: Vergoeding fysiotherapie en gerelateerde therapieën 2019

(1) Ongebruikte fysiobehandeling meenemen naar nieuwe jaar

Complicaties van fysio / manuele therapie

Manipulatie, mobilisatie, dry needling, massage, ‘gewone’ fysiotherapie. Ook in de fysio- en manuele therapie kan een complicatie optreden. Heel zelden, maar het gebeurt.

Het is zoals in het verkeer. Er is een kleine kans dat je aangereden wordt. Met mogelijk ernstige gevolgen.

Maar niemand blijft thuis omdat het gevaarlijk is op de weg. Of blijft thuis uit angst om onder een auto te komen.

De veiligheidsregels in het verkeer gelden in figuurlijke zin ook voor fysiotherapie. 

Alleen iemand met een rijbewijs mag de auto besturen. Niet te hard rijden, snelheid aanpassen bij slecht weer, concentratie op de weg houden, verkeersborden opvolgen, “de Bob achter het stuur”, enzovoort. 

Als je kiest voor 100% veilig, dan kun je beter thuis blijven. Maar dan kom je nergens.

De complicaties van fysio / manuele therapie in perspectief gezet.

“Kwaliteit vinden wij erg belangrijk. Daarom vragen wij uw mening”. Onzin.

Een bedrijf gebruikt uw mening niet om de kwaliteit te verbeteren. Maar gebruikt uw mening als goedkope vorm van reclame:

Onze klanten waarderen ons met een 9 !

Als een bedrijf écht de kwaliteit wil verbeteren, heeft het niks aan die 9. De vraag is: waarom is het geen 10? Er ontbreekt nog 1 punt. In dat ene punt zit vaak de onvrede. De slechte ervaringen. Zaken waarmee de kwaliteit verbeterd kan worden.

Zorgkaart Nederland is speciaal gemaakt om ervaringen met zorgverleners te delen. Jammer genoeg wordt deze site ook gebruikt “om gal te spuien”. Als stortplaats voor afval. Zonder dat de zorgverlener eerst een kans heeft gekregen tot verbetering. Op de site van Zorgkaart blijft jarenlang te lezen “hoe slecht die therapeut is”. 

Mensen die werken in de zorg ervaren dit als een schandpaal. Een ritueel uit de middeleeuwen, waarmee iemand publiekelijk werd gestraft.

Daarom worden geen sterren gevraagd. Geen smilies, geen “thumbs up / down”. Verloopt alles naar tevredenheid? Dat is mooi. Gaat iets niet naar wens? Gaarne uw opmerkingen wat er mis ging. Liefst met een (mogelijke) oplossing. Mondeling, per post, een briefje achterlaten in de wachtruimte, een mail, telefonisch, via het Contactformulier. Mag anoniem. Of heeft u een idee / suggestie voor verbetering? Graag, dan wordt de haalbaarheid bekeken. 

Alvast bedankt voor de moeite.

Iedereen aan de statines vanwege te hoog cholesterol

Voorheen was een LDL-cholesterol lager dan 2.5 mmol voldoende om het risico op een hart- of vaatziekte te verlagen. In mei 2019 verscheen de derde herziening van de richtlijn van het Nederlands Huisartsen Genootschap (1). Plots blijkt dat iedereen jonger dan 70 jaar dient te streven naar een LDL lager dan 1.8 mmol/l. Als huisartsen dit strikt naleven, betekent dat tussen de 500.000 en 1 miljoen Nederlanders aan de cholesterolverlagers moeten beginnen.

Wat is het bewijs voor dit nieuwe getal, 1.8 mmol/l? Eigenlijk is deze er niet. In de richtlijn is het volgende te lezen:

“Hoewel strikt wetenschappelijk bewijs ontbreekt voor het verlagen van het risico op hart- en vaatziekten bij het streven naar een bepaald maximaal LDL-C-concentratie (2,6 mmol/l of 1,8 mmol/l) is in deze richtlijn toch gekozen voor drempel- en streefwaarden van LDL-C.”

Veel mensen slikken al cholesterolverlagers. In 2016 gebruikten 2.1 miljoen Nederlanders deze medicijnen. De kosten zijn met 10% gestegen tot 155 miljoen euro in vergelijking met 2015 (2).

Veel mensen ervaren bijwerkingen. Zoals spierpijnen, gewrichtspijnen, kramp of stijfheid, duizeligheid, hoofdpijn, vermoeidheid, maag / darmklachten. Radar ondervroeg 16.500 mensen die deze middelen gebruikten (3). 79% van degenen die ermee stopten, deden dit vanwege de bijwerkingen.

Het effect van statines op de levensduur is zeer gering. 6 studies naar de primaire preventie en 5 studies naar de secundaire preventie zijn in een systematic review onderzocht (4). Mensen leefden respectievelijk 3.2 en 4.1 dagen langer dan mensen die een placebo slikten.

Over het algemeen wordt gezegd dat een laag cholesterolgehalte gezond is. Onlangs bleek juist het tegenovergestelde. Een laag cholesterol gehalte verhoogt de kans op een beroerte. In een prospectieve cohort werden 27,937 vrouwen gevolgd (5). Bij een LDL lager dan 70 mg/dL (= 3.8 mmol/l) is kans op een hersenbloeding significant hoger. Dit geldt ook voor een lage waarde van triglyceriden.

Als het cholesterol niet de boosdoener is van hart- en vaatziekten, wat is het dan wel? Steeds meer onderzoekers zien een verband tussen een chronisch ontstekingsproces in het gehele lichaam, en het ontstaan van chronische ziekten zoals van het hart en de bloedvaten (6). Gegevens hierover komen vooral uit de Blauwe Zones (7). Zeven gebieden waar mensen beduidend ouder worden en een specifieke dieet- en levensstijl hebben. In Europa is het eetpatroon bekend als het ‘Mediterranean diet’ (Middelandse Zee dieet).

Hoe zijn deze ontstekingen te behandelen? Statines kunnen deze ontstekingen remmen (8). In 2013 is in Granada (Spanje) de International Life Sciences Institute (ILSI) Europe Workshop gehouden. Uit deze conferentie is naar voren gekomen dat voeding de ontstekingen afremmen. De uitdaging is volgens het artikel om biomarkers te vinden die het effect kunnen kwantificeren (9).

Toch worden dieet en leefstijl relatief weinig gebruikt om het risico op hart- en vaatziekten te verlagen. Wat steekt hierachter? (10)

Een interessant feit. Enige tijd geleden zijn duurdere cholesterolverlagers op de markt zijn verschenen. Iets daarna werd de NHG-richtlijn gepubliceerd. De streefwaarde voor LDL-cholesterol wordt hierin verlaagd van 2.5 naar 1.8 mmol/l.

Een ander feit. Twee cardiologen ontvingen duizenden euro’s van Amgen, één van de producenten van die duurdere middelen. Toevallig zitten zij ook in de commissie die de nieuwe NHG-richtlijn opstelden.

De invloed van de farmaceutische lobby reikt ver. Is dit de manier waarop de farmaceutische industrie zijn omzet wil verhogen?

(1)
NHG-Standaard voor cardiovasculair risicomanagement (CVRM)

(2)
Nieuwe cholesterolverlagers drijven medicijnkosten op.
23 maart 2017, Pharmaceutisch Weekblad, Jaargang 152 Nr 12

(3)
Cholesterolverlagers veelvuldig voorgeschreven: wat kun je verwachten?
06-06-2019, Tros Radar.

(4)
The effect of statins on average survival in randomised trials, an analysis of end point postponement
Malene Lopez Kristensen, Palle Mark Christensen, Jesper Hallas. BMJ Open, 7 mei 2015

(5)
Lipid levels and the risk of hemorrhagic stroke among women
Pamela M. Rist, Julie E. Buring, Paul M Ridker, Carlos S. Kase, Tobias Kurth, Kathryn M. Rexrode
Neurology, 10 april 2019

(6)
Inflammation, not Cholesterol, Is a Cause of Chronic Disease
Alexandros Tsoupras, Ronan Lordan, and Ioannis Zabetakis*
Nutrients. 2018 May; 10(5): 604.

(7)
Blauwe zones, Wikipedia.

(8)
The Anti-Inflammatory Effects of Statins on Coronary Artery Disease: An Updated Review of the Literature
Evangelos Diamantis, George Kyriakos, Lourdes Victoria Quiles-Sanchez, Paraskevi Farmaki, Theodoros Troupis
Curr Cardiol Rev. 2017 Aug; 13(3): 209–216.

(9)
Low-grade inflammation, diet composition and health: current research evidence and its translation
Anne M. Minihane, Sophie Vinoy, Wendy R. Russell, Athanasia Baka, Helen M. Roche, Kieran M. Tuohy.
Br J Nutr. 2015 Oct 14; 114(7): 999–1012.

(10)
Nieuwe norm brengt ‘iedereen aan de statines’, huisartsen boos
4 jun 2019, Foodlog